W kwietniu została opublikowana trzecia część raportu stworzona przez Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC). Raport dotyczy łagodzenia zmian klimatu. Zawiera zaktualizowaną całościową ocenę postępów i zobowiązań w zakresie łagodzenia zmiany klimatu oraz analizuje źródła globalnych emisji na świecie. Przedstawiono w nim ewolucję działań na rzecz redukcji emisji i łagodzenia skutków zmian klimatycznych. Dodatkowo raport ocenia wpływ krajowych zobowiązań klimatycznych na realizację długoterminowych celów w zakresie emisji.

Potrzeba działań we wszystkich sektorach

Średnie roczne emisje gazów cieplarnianych na świecie w latach 2010-2019 były najwyższe w historii ludzkości, jednak obecnie tempo wzrostu uległo spowolnieniu.

Nie należy jednak zapominać, że bez natychmiastowej i głębokiej redukcji emisji we wszystkich sektorach, ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C jest nieosiągalne. Mimo to istnieje coraz więcej dowodów na to, że działania na rzecz klimatu przynoszą efekty, stwierdzają naukowcy w najnowszym raporcie Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC).

"Znajdujemy się na rozdrożu. Decyzje, które podejmiemy teraz, mogą zabezpieczyć nam dobrą do życia przyszłość. Dysponujemy narzędziami i wiedzą niezbędną do ograniczenia ocieplenia.” „Jestem podbudowany działaniami na rzecz klimatu podejmowanymi w wielu krajach. Istnieją polityki, regulacje i instrumenty rynkowe, które okazują się skuteczne. Jeśli zostaną one rozszerzone oraz zastosowane w szerszym i sprawiedliwym wymiarze, mogą przyczynić się do głębokiej redukcji emisji i stymulować innowacje.” powiedział przewodniczący IPCC Hoesung Lee.

Ograniczenie globalnego ocieplenia będzie wymagało poważnych zmian w sektorze energetycznym. Wymagać to będzie znacznego zmniejszenia zużycia paliw kopalnych, powszechnej elektryfikacji, poprawy efektywności energetycznej oraz wykorzystania paliw alternatywnych (takich jak wodór).

"Wprowadzenie odpowiednich strategii, infrastruktury i technologii, które umożliwią zmianę naszego stylu życia i zachowań może doprowadzić do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych o 40-70% do 2050 roku. Stanowi to znaczący, niewykorzystany potencjał" - powiedział Priyadarshi Shukla, współprzewodniczący III grupy roboczej IPCC.

Miasta i inne obszary miejskie oferują również znaczne możliwości redukcji zanieczyszczeń. Można to osiągnąć poprzez mniejsze zużycie energii (np. tworząc kompaktowe miasta, w których można poruszać się pieszo), elektryfikację transportu w połączeniu z niskoemisyjnymi źródłami energii oraz zwiększenie zdolności pochłaniania i magazynowania dwutlenku węgla przez przyrodę. Dostępne są rozwiązania dla już istniejących, szybko rozwijających się miast oraz nowo powstających ośrodków miejskich.

"Widzimy przykłady budynków o zerowym zużyciu energii lub zerowej emisji dwutlenku węgla w niemal wszystkich strefach klimatycznych" - powiedział Jim Skea, współprzewodniczący III Grupy Roboczej IPCC. " Działania podjęte w tej dekadzie będą miały kluczowe znaczenie z punktu widzenia wykorzystania potencjału budynków w zakresie łagodzenia skutków zmian klimatu.”

Przemysł odpowiada za około jedną czwartą światowych emisji. Ograniczenie poziomu emisji w przemyśle będzie wymagało bardziej efektywnego wykorzystania materiałów, ponownego wykorzystania i recyklingu produktów oraz zminimalizowania ilości odpadów. Proces produkcji materiałów podstawowych, w tym stali, materiałów budowlanych i chemikaliów, charakteryzujący się niskim lub zerowym poziomem emisji gazów cieplarnianych, jest już na etapie pilotażowym lub bliskim komercyjnego.

Natomiast, rolnictwo, leśnictwo i inne formy użytkowania gruntów mogą przyczynić się do redukcji zanieczyszczeń na dużą skalę, a poza tym usuwać i składować dwutlenek węgla. Jednak, jak wskazują autorzy raportu, wykorzystanie terenów zielonych nie zastąpi opóźnionych redukcji zanieczyszczeń w innych sektorach. Różne sposoby działania na rzecz różnorodności biologicznej mogą pomóc dostosować się do zmian klimatu, a także zabezpieczyć źródła utrzymania: żywności i wody oraz zasobów drewna.

Dane są jednoznaczne: czas na działanie jest teraz.

W ocenianych przez autorów scenariuszach ograniczenie ocieplenia do około 1,5°C wymaga, aby globalne emisje gazów cieplarnianych osiągnęły swój szczyt jeszcze przed rokiem 2025, a następnie uległy zmniejszeniu o 43% do roku 2030. Jednocześnie konieczne byłoby zmniejszenie o jedną trzecią ilości metanu.

Nawet jeśli to uda się osiągnąć, autorzy zaznaczają, że jest prawie nieuniknione, tymczasowe przekroczenie wspomnianego prógu temperatury, jednak do końca wieku poziom ten powinien się obniżyć.

"Jeśli chcemy ograniczyć globalne ocieplenie do 1,5°C, to albo teraz, albo nigdy" - powiedział Jim Skea. "Bez natychmiastowej i zdecydowanej redukcji emisji we wszystkich sektorach, będzie to niemożliwe".

Temperatura globalna ustabilizuje się, gdy emisja dwutlenku węgla będzie na poziomie zerowej emisji netto, a więc emitowany dwutlenek węgla będzie w całości zrównoważony przez pochłanianie lub wychwyt CO_2. Autorzy wskazują, że w odniesieniu do 1,5°C oznacza to osiągnięcie zerowej emisji dwutlenku węgla netto w skali ogólnoświatowej na początku 2050 r., natomiast dla temperatury 2°C będzie to początek lat 70.

"Zmiany klimatyczne są wynikiem ponad stu lat niezrównoważonego wykorzystania energii i gruntów, stylów życia oraz wzorców konsumpcji i produkcji" - powiedział Jim Skea. "Ten raport pokazuje, w jaki sposób podjęcie działań już teraz może przybliżyć nas do bardziej sprawiedliwego i zrównoważonego świata".

Raport dostępny jest: tutaj

źródło ipcc.ch